مقایسه آموزش و پرورش روسیه

ساختار آموزشی

نظام آموزش و پرورش در فدراسیون روسیه به عنوان یک زنجیر پیوسته از سطوح و مراحل مختلف آموزشی است. تحصیلات متوسطه عمومی قلب نظام آموزشی کشور است که پس از آموزش متوسطه پایه و آموزش ابتدایی ارائه می گردد. مقطع تکمیلی متوسطه نیز در ادامه تحصیلات متوسطه پایه به علاقه مندان ارائه می گردد

آموزش پیش دبستانی

سیاستهای آموزشی

اصلی ترین سیاست آموزشی مراکزپیش دبستانی،تدوین برنامه های آموزشی ناحیه ای برخورداراز خصوصیات تاریخی، فرهنگی و جغرافیائی نواحی مختلف کشور است.

سیاستهای حمایتی

حمایت اجتماعی از کودکان

در عرصه حمایت اجتماعی کودکان روسی جهت های مذکور در ذیل از ارجحیت برخوردار بوده است:

- حفاظت از حقوق اجتماعی کودکان و عدم فقر اجتماعی آنان درجهت پیش گیری از بروز بزهکاری

- توسعه مدارس شبانه روزی و تاسیسات آموزشی ویزه کودکان جهت جلوگیری ازابتلای آنان به مشکلات اخلاقی و رفتاری نظیراعتیاد به مواد مخدر و.....

- سپارش کودکان بی سرپرست به شهروندان فدراسیون روسیه و افراد خارجی داوطلب جهت مراقبت از ین کودکان

- تشکیل مراکز ویزه کودکان مطرود از کانون خانواده و مهاجرین اجباری

- برقراری هماهنگی میان وزارت آموزش و پرورش و نهاد ریاست جمهوری درجهت برخورداری کودکان بی سرپرست روسی و کودکان مطرود از کانون خانواده و مهاجرین اجباری از امکانات مناسب آموزشی و تفریحی

دستاوردهای آموزشی دهه1990

- تاسیس1425مرکز پیش دبستانی و مدارس شبانه روزی برای4/218هزار نفر ازکودکان بی سرپرست و مهاجر

- تاسیس 566 مدرسه جامع شبانه روزی

- تاسیس35 مدرسه اختصاصی ویزه 6/5 هزار کودک بزهکار

- افزایش تعداد خانه کودکان به 268 مرکز با تحت پوشش قرار دادن 9/11هزار کودک

- افزایش تعداد مدارس شبانه روزی ویزه کودکان عقب مانده بی سرپرست

- افزایش نرخ کودکان بی سرپرست مدارس شبانه روزی به932/7 نفر )از میان این تعداد، 3495 نفر در مدارس تربیتی حرفه ای حضور یافته اند.(

- تاسیس736 مدرسه کارآموزی و 814 انستیتوی آموزش متوسطه و عالی حرفه ای

- افزایش 3/4درصدی تعداد فارغ التحصیلان خانه های کودکان ومدارس شبانه روزی جهت ورود به انستیتوهای آموزش عالی

توسعه آموزشی

تخصیص بودجه اختصاصی به تاسیسات آموزش پیش دبستانی اشکال مختلف سازمانی و حقوقی

حفظ نظام تاسیساتی آموزش پیش دبستانی در روند انتقال آن از مالکیت فدرال به نوع شهری

توسعه شبکه آموزش پیش دبستانی و ایجاد ساختار جدید برای آموزش پیش دبستانی

توسعه تاسیسات مختلف آموزش پیش دبستانی و تجربه علوم جدید

توسعه طرح قانون فدراسیون روسیه در حوزه آموزش پیش دبستانی

فراهم سازی قابلیت دسترسی کلیه کودکان روسی به برنامه های آموزش پیش دبستانی

غنای محتوایی برنامه های آموزش پیش دبستانی ازطریق بهره گیری ازامکانات تکنولوژیک آموزشی

تلاش جهت غلبه بر شکاف موجود میان کانون خانواده و جامعه پیش دبستانی

افزایش75 درصدی مراکز پیش دبستانی شهری

تفکیک مراکزآموزشی پیش دبستانی بواسطه نوع و طبقات آن ازسال 1995

افزایش تعداد مراکز آموزش پیش دبستانی به 288مرکز طی سال1998

اجباری سازی نظام آموزشی پیش دبستانی از سال1995

آماده سازی تعداد 3603مرکز آموزش پیش دبستانی برای کودکان رده سنی پیش دبستانی و سنین پائین تر جهت جذب بالغ بر 186083کودک

معضلات آموزشی

عدم کفایت و تاخیر درسرمایه گذاری که به نوبه خود برعدم ثبات و ایجاد شرایط بحرانی درنظام آموزش پیش دبستانی منجر گردیده است.

تجدید ساختار آموزش پیش دبستانی تنها درشکل و نه نوع فعالیت آموزشی

کاهش نرخ کودکان ثبت نامی مراکزآموزش پیش دبستانی13استان فدراسیون روسیه اعم از(DSKOV،

حور،ماسک،نیومن،تیژنی، نوگورد، ساخالین، کالوگا، روستو، چیتا و...

کاهش نرخ ثبت نامی کودکان عمدتا بواسطه کاهش نرخ تولد و عدم توجه والدین به مقطع آموزش پیش دبستانی به جهت افزایش هزینه نگهداری کودکان در این مراکز بوده است.

ورود تنها 9/54 % ازکودکان رده های سنی 6-1سال به مراکز آموزش پیش دبستان طی سال 1996

آمار تحصیلی

طبق آمار بدست آمده طی سال 1998،بالغ بر 60256 مرکزآموزش پیش دبستانی با 4705954کودک (7/4 میلیون نفر) در روسیه فعال بوده اند.این در حالیست که نرخ مذکورتا سال1992، بر630/2 میلیون کودک بالغ می گردید

مقطع آموزش ابتدایی

طول دوره آموزشی: 4 سال

مقطع سنی: از 6سالگی تا 10سالگی

آموزش متوسطه

ساختار آموزشی

دولت روسیه امکان دستیابی و بهره مندی رایگان از امکانات آموزش متوسطه مقدماتی را تضمین می نماید. مدت زمان تحصیل در کلاسهای متوسطه مقدماتی 30-32ساعت درهفته ودرمتوسطه تکمیلی 34-36ساعت در هفته می باشد. فارغ التحصیلان آموزش متوسطه به کسب مدرک متوسطه تکمیلی پس از5سال تحصیل درمقطع متوسطه مقدماتی ومتعاقب آن دو سال تحصیل در متوسطه تکمیلی نائل می گردند.

ارزیابی تحصیلی

کارنامه تحصیلی

در مدارس روسی هر دانش آموز ملزم به تدارک دفترچه مخصوصی با عنوان دیونیک (diunik)«کارنامه تحصیلی» علاوه برتدارک دیگر ابزارمورد نیاز در آغاز سال تحصیلی است.

گفتنی است که در صفحه اول این دفترچه، ضمن الصاق یک قطعه عکس، اطلاعات کاملی اعم از نام و نام خانوادگی،نشانی منزل، نام پدر و مادر،تلفن محل کار پدر و مادر، تلفن مستقیم مدیر مدرسه، نام و نام خانوادگی مدیر مدرسه، گروه خونی و RH دانش آموز، شماره بیمه، حساسیت های پزشکی و دارویی دانش آموز ثبت می گردد.علاوه بر این، تلفن های ضروری نظیر آتش نشانی، فوریت های پزشکی، حوادث گاز، پلیس و سایر موارد درصفحه اول دفتر لحاظ می گردد.درصفحه های بعدی دفترچه نیز، برنامه کلاسی هر ترم لحاظ می گردد. گفتنی است که سال تحصیلی به چهار ترم تقسیم می شود.در هر ترم ممکن است برنامه کلاسی عتغییر یابد.کلاسهای فوق برنامه نیز در این دفتر به ثبت می رسد تا خانواده ها دقیقاً درجریان برنامه مدرسه باشند.

صفحه بعدی اختصاص به مشخصات معلمین هر یک از دروس آموزشی دارد.باقی صفحات - بجز چند صفحه، تماما به نظارت درسی دانش آموز اختصاص داشته و خود بر جدول برنامه روزانه به تفکیک دروس، تکلیف منزل، نمرات کلاسی و نظر معلم مشتمل می گردد.والدین دانش آموزان با بررسی روزانه دفترچه مذکور از نحوه عملکرد فرزندان خودآگاهی مییابند.

علاوه براین،درپایان هرهفته،درمحل مخصوصی،ناظم مدرسه به ارائه نظرخود درخصوص عملکرد آموزشی و اخلاقی دانش آموز می پردازد که باید به اطلاع والدین کودکان رسده و توسط آنان تایید گردد.لازم به ذکر است که در مدارس روسی برای هرچند کلاس یک ناظم تعیین می شود که امور تحصیلی و انضباطی دانش آموزان آن کلاس ها به این ناظم مربوط است و چنانچه دانش آموزی مشکلی پیدا کند از طریق وی برطرف می شود. مدیر مدرسه بیشتر جنبه اداری داشته و اولیا به ندرت با مدیر در ارتباط می باشند.

در پایان دفترچه نیز صفحات نتیجه گیری عملکرد دانش آموز در سال تحصیلی وجود دارد که بر ریز نمرات دروس چهار ترم تحصیلی،معدل نمرات کلاسی، معدل نمرات کلاسی و امتحانات ترمی، نمره انضباط و امضای ناظم و ولی دانش آموز مشتمل می گردد.نمره انضباط با نمرات دیگر جمع و معدل گیری نمی شود و نقش مهمی در آینده دانش آموز دارد.در صفحه پایانی کارنامه تحصیلی همچنین نظر کلی مدرسه درخصوص ترم های چهارگانه و نظریه کلی درخصوص وضعیت دانش آموز طی سال تحصیلی درج می گردد.از آنجاییکه این دفترچه به منزله پرونده تحصیلی غیر رسمی دانش آموز بشمار می رود، از این روی طریقه نگهداری مناسب از آن الزامی است.

سیستم نمره دهی

نظام معمول اعطای نمره در مدارس متوسطه

نمره 2 نمره قبولی ونمره عدم رضایت وکفایت در درس مربوطه

نمره 3 نمره رضایت بخش مرز بین قبولی ومردودی

نمره 4 نمره خوب

نمره 5 نمره عالی

آموزش استثنایی

کودکان معلول ازحمایت اختصاصی دولت روسیه جهت نیل به حقوق آموزشی خویش برخوردار می باشند.پایه این چنین تضمینی که در طرح قانون فدرال لحاظ گردیده بود، طبق ملاحظات 14می سال1998تغییر شکل داده و توسط دومای ایالتی مورد اصلاح قرار گرفت.در این ارتباط،حفظ و توسعه نظام آموزش استثنایی و بکارگیری معیارهای ایالتی آموزش عمومی برای این طبقه ازکودکان و اصلاح مفهوم نظام آموزشی استثنایی صورت گرفت.علاوه بر8موسسه آموزش استثنایی، مراکز دیگری برای افراد مواجه با آسیب مغزی وعقب ماندگی فیزیکی و ذهنی،گشایش یافته است.گفتنی است که درمراکزآموزش استثنایی،آسایشگاه ها ومراکز توان بخشی کودکان نیز با تعداد 83هزارمربی،4هزارکادرپزشکی و2/2هزاردکتر با تخصصهای مختلف فعالیت دارند. کمیته مشاوره روانشناسی- پزشکی مستقر درمراکز آموزش استثنایی نیز به بررسی کودکان ناتوان پرداخته و به تعیین مسیر آموزشی این افراد از طریق مشاوره با والدین و مربیان آنان می پردازند

آموزش معلمان

معلمین مقاطع ابتدایی و پیش دبستانی

موسسات آموزشی مقطع غیر دانشگاهی(کالجهای فنی و عمومی) معلمین مدارس پیشین دبستانی ودبستانی را آموزش می دهند.مدت زمان دوره 2 تا 5 سال می باشد.این در حالیست که برخی موسسات آموزش معلمان مقطع دانشگاهی،معلمین مدارس ابتدایی را آموزش می دهند که طول این دوره ها نیز5سال می باشد.فارغ التحصیلان دوره های موسسات آموزشی فوق ممکن است حرفه معلمی را به صورت عملی وحرفه ای(کارآموزی) تجربه نمایند.

معلمین مقطع متوسطه

آموزش معلمین مراکزمتوسطه درموسسات آموزش معلم مقطع دانشگاهی صورت میپذیرد.

برنامه آموزشی موسسات فوق 5سال بطول می انجامد.فارغ التحصیلان ممکن است بصورت کار آموزی حرفه معلمی را تجربه نمایند.

نرخ کادر مراکز آموزش شبانه عمومی فدراسیون روسیه طی سالهای1999-1997